Niewolnica, żona, sułtanka – kobieta po prawicy Sulejmana.

Rego-Bis, 24.06.2021

Niewolnica, żona, sułtanka – kobieta po prawicy Sulejmana.

Żona sułtana Sulejmana Wspaniałego, XVI-wiecznego władcy Imperium Osmańskiego, Sułtanka Hurrem, znana również jako Roksolana, była jedną z najpotężniejszych kobiet w historii nowożytnego świata.

Z Rusi Czerwonej do pałacu sułtana.


Najprawdopodobniej urodziła się w 1505 roku jako Aleksandra Lisowska, w Rohatynie pod Lwowem. Jej ojciec był najprawdopodobniej ruskim prawosławnym księdzem. Mała Aleksandra została schwytana przez Tatarów i sprzedana Imperium Osmańskiemu. Wyróżniająca się ze niezwykłą urodą słowiańska dziewczyna otrzymała nowe imię – Hurrem, czyli „Radosna”, „Pogodna”, przeszła na islam i stała się częścią haremu sułtana przed 1520 rokiem i wstąpieniem Sulejmana na tron. Inteligentna, czarująca i ponętna kobieta szybko awansowała w szeregach - odzyskała wolność, a w 1531 roku oficjalnie poślubiła sułtana.

Zawrotna kariera Roksolany.


 Małżeństwo władcy z byłą niewolnicą było wówczas czymś niespotykanym. Lisowska urodziła sześcioro swoich dzieci, w tym następcę tronu - Selima II. Miłość sułtana wykorzystywała także do wywierania wpływu na sprawy państwowe. Jako doradca i powierniczka Sulejmana jako pierwsza otrzymała tytuł „Haseki Sultan” - głównej małżonki. Hurrem udało się również doprowadzić do tego, że to jej syn, a nie żadnej z pozostałych żon czy konkubin, odziedziczył tron. Kolejnym zerwaniem z tradycją było pozwolenie Hurrem na pozostanie na dworze z mężem do końca życia. Zwykle żony sułtanów były wysyłane wraz ze spadkobiercami do odległych zakątków kraju. Potężna Sułtanka Hurrem odegrywała aktywną rolę w polityce wewnętrznej i międzynarodowej. Często opisywana jako   żądna władzy manipulatorka (została nawet oskarżona o zaczarowanie Sulejmana), Hurrem była również zaangażowana w kilka inicjatyw charytatywnych. Spuścizną Hurrem jest wciąż funkcjonująca łaźnia Haseki Hurrem Sultan Hamam. Zbudowany przez Mimara Sinana na jej prośbę na miejscu starożytnych publicznych łaźni Zeuxippus, służyła wiernym w ich tradycyjnych ablucjach. Warto zauważyć, że obiekt religijny wykonany na zlecenie kobiety był rzadkością. Hurrem nie poprzestała na tym, była również odpowiedzialna za budowę meczetu, dwóch szkół koranicznych i kompleksu Haseki Sultan, w którym znajdowała się świątynia, szkoła, jadłodajnia dla ubogich i szpital. Innym przedmiotem mogącym świadczyć o jej wysokiej pozycji jest list z 1549 r. - Roksolana napisała do polskiego króla Zygmunta II Augusta, składając królowi kondolencje po śmierci jego ojca Zygmunta I Starego.

Historia Hurrem ciągle żywa.


Roksolana nie doczekała się urzeczywistnienia swojej największej ambicji, wyniesienia syna na tron. Zmarła 15 kwietnia 1558 roku - osiem lat przed śmiercią męża. Została pochowana w mauzoleum na dziedzińcu meczetu Sulejmana. Dziś jej legenda jest ciągle żywa, wciąż podsyca wyobraźnię twórców, zachwyca, czasem smuci, a wielu wzrusza. Dzięki nakręconemu z rozmachem, znanemu serialowi „Wspaniałe stulecie” historia Sułtanki Hurrem dotarła do widzów na całym świecie i złapała za niejedno serce.