Deserów czar? Słodkości Turcji

Rego-Bis, 06.07.2022

W Turcji desery i słodycze są często spożywane między posiłkami, po południu, z herbatą lub kawą (po turecku oczywiście). Podobnie jak wiele tureckich potraw, większość deserów można znaleźć w innych krajach regionu (Grecja, Bałkany, Armenia, Liban, Izrael i Syria) ze względu na wspólną bizantyjską i osmańską przeszłość. Baklava i kadayif, te słodkie, orzechowe, kruche ciastka, są najbardziej znanymi tureckimi deserami.  Przygotowuje się je z niezwykłą starannością od wałkowania jak najcieńszych płatów świeżego ciasta filo po selekcjonowanie i mielenie orzechów.  W tureckiej kuchni znajdują się również produkty takie jak katmer, które można spożywać jako posiłek śniadaniowy lub deser po obiedzie. Pyszne mleczne puddingi często uzupełniają tureckie posiłki. W sklepach w całym kraju wystawiają desery mleczne udekorowane owocami i kruszonymi orzechami, głównie zmielonymi pistacjami. Puddingi są nasycone wodą różaną, wanilią lub mastyksem - pachnącą żywicą sosnową. Desery mleczne gotuje się w tureckich domach częściej niż desery syropowe, ponieważ łatwiej je zrobić. Biorąc pod uwagę wszystkie owoce, które są uprawiane podczas długich słonecznych miesięcy w Turcji, nie dziwi fakt, że figi, melony i winogrona sułtanki, a także owoce cytrusowe są nierozłączną częścią kuchni. Proste kompoty owocowe z przyprawami są typowym zakończeniem dużego posiłku, a wiele domów ma w spiżarniach duże słoiki z przetworami owocowymi.  Istnieją 3 główne rodzaje tureckich deserów.
Desery syropowe: są przyrządzane z ciasta i polewane syropem cukrowym. Baklava, tulumba, kadayif, sekerpare, lokum, revani, tas kadayif, lokma i birma to tylko niektóre z popularnych syropowych deserów. Desery mleczne, które są lżejsze w porównaniu do deserów syropowych, są łatwe do przygotowania i lekkostrawne. Keskul, sakizli, sutlac, kazandibi, dondurma (lody tureckie) i gullac to tylko niektóre z popularnych deserów na bazie mleka w Turcji. Desery owocowe to na przykład:  komposto, kabak tatlisi, ayva tatlisi, pestil. Najpopularniejsze tureckie desery dostępne również w krajach bałkańskich zostały opisane w poniższym wpisie https://www.rego-bis.pl/blog/mekka-deserow-oczywiscie-turcja/. Jakie są równie pyszne, ale mniej znane poza Turcją desery?

Tavuk göğsü

Co ciekawe, ten klasyczny turecki pudding z piersi kurczaka wcale nie smakuje jak kurczak. Często jest doprawiony cynamonem i wanilią i przypomina gęsty, kremowy i gładki pudding mleczny lub ryżowy, zarówno pod względem smaku, jak i wyglądu . Tavuk göğsü ma swoje korzenie w średniowiecznym francuskim deserze zwanym blancmange i był kiedyś przygotowywany dla sułtanów osmańskich mieszkających w pałacu Topkapı. Dziś jest uważany za jeden z charakterystycznych tureckich przysmaków, który można znaleźć w kawiarniach w całym kraju.

Kazandibi

Kolejny ciekawy turecki deser, który przywodzi na myśl panna cottę, powstał przez pomyłkę.
Uważa się, że kucharz osmańskiego sułtana próbował wymyślić nowy deser na podstawie istniejącego już deseru z piersi kurczaka i skarmelizował dolną część deseru. Nowy smakołyk początkowo był lubiany i konsumowany przez mieszkańców pałacu, a z czasem także przyjął się wśród pozostałej części społeczeństwa. Dziś ten karmelizowany budyń mleczny, znany również jako budyń z palonym dnem, jest jednym z najpopularniejszych deserów w Turcji. Jeśli chodzi o tureckie słodkie dania, zdecydowanie należy je dodać do listy deserów wartych spróbowania.

Dondurma

Uważa się, że lody dondurma pochodzą z miasta Maraş, a tym co naprawdę odróżnia je od innych lodów, jest ich odporność na topnienie i szczególnie gęsta, ciągliwa konsystencja. Te właściwości uzyskuje się przez dodanie dwóch zagęszczaczy do podstawowej mieszanki mleka i cukru: gumy arabskiej, znanej również jako żywica mastyksowa, oraz salepu — rodzaj mąki wytworzonej z korzenia wczesnej purpurowej orchidei. W regionie Kahramanmaraş lody zazwyczaj zawierają wyraźnie więcej salepu niż zwykle, dlatego czasami nazywa się je kesme dondurma – od tureckiego kesmek, co oznacza krojenie – i dlatego tę odmianę lodów zwykle spożywa się przy użyciu noża i widelca.