Zaskakująca Turcja

Rego-Bis, 04.06.2020

Turcja to niesamowicie piękny i zróżnicowany kraj. W Polsce zaczął zyskiwać coraz większą popularność po wyemitowaniu przez telewizję serialu „Wspaniałe stulecie” przedstawiającego rządy sułtana Sulejmana Wspaniałego oraz jego relację z żoną Hurrem. Niewiele szczegółów z wcześniejszego życiu Hurrem jest znanych. Według niektórych hipotez była to dziewczyna z ruskiej części Królestwa Polskiego, nosiła imię Roksolana, niektórzy badacze twierdzą że nazywała się Aleksandra Lisowska. W serialu jest więc wątek związany z Polską! Może dlatego serial zdobył w naszym kraju aż tak dużą popularność?

Turcja to kraj o bardzo dużej powierzchni (783 562 km²), zróżnicowany przyrodniczo i klimatycznie. Najcieplejszą częścią kraju jest Riwiera Turecka. Na piaszczystych plażach, oblewanych przez ciepłe wody, można urządzać kąpiele słoneczne przez osiem miesięcy. Mieszkańcy największego miasta riwiery – Antalayi cieszą się słońcem przez 300 dni w roku. Warto więc spędzić tu wakacje!

Republika Turcji istnieje dopiero od 1923 roku, wcześniej funkcjonowało tu Imperium Osmańskie zarządzane przez sułtanów. Za twórcę współczesnej Turcji uważa się Kemela Atatürka (pierwszego prezydenta, nazywanego „Ojcem Turcji”), który poza przeniesieniem stolicy ze Stambułu do Ankary, wprowadził szereg reform, m.in.: zmienił alfabet z arabskiego na łaciński, zmienił kalendarz na gregoriański, zapewnił kobietom dostęp do edukacji oraz przyznał im prawo głosu i zniósł poligamię.

Mimo iż to Ankara jest stolicą kraju, najsłynniejszym tureckim miastem nadal jest Stambuł. Wielu turystów marzy o tym, aby zobaczyć słynną świątynię Hagia Sophia, która obecnie funkcjonuje jako muzeum. Dawniej świątynia chrześcijańska, przekształcona w meczet, uznawana za najpiękniejszy i najwybitniejszy obiekt architektury pierwszego tysiąclecia naszej ery. 

Hagia Sophia, dawniej nazywana kościołem Mądrości Bożej lub Wielkim Kościołem, została ufundowana przez Justyniana Wielkiego i została zbudowana przed 537 rokiem. Była to najważniejsza świątynia Cesarstwa Bizantyjskiego, dokonywano w niej koronacji bizantyjskich cesarzy. Po zdobyciu Konstantynopola (dawna nazwa Stambułu) przez Turków w 1453 r., świątynia została przebudowana na meczet. W 1935 r. doszło do ustawowej sekularyzacji świątyni i od wtedy Hagia Sophia funkcjonuje jako muzeum.

Lot balonem, Kapadocja

Oprócz Stambułu, rzeszę turystów przyciąga także leżące w południowo-zachodniej Turcji Pamukkale, gdzie znajdują się śnieżnobiałe wapienne tarasy wypełnione wodą. Innym słynnym obrazkiem kojarzonym z Turcją są zdjęcia przedstawiające liczne wznoszące się nad lądem balony. To obrazy z pięknej krainy Kapadocji, charakteryzujący się tufowymi formami, tworzącymi księżycowy krajobraz, który można podziwiać lecąc balonem.

Od 1842 roku na terenie Stambułu, po anatolijskiej stronie Bosforu, znajduje się osada założona przez polskich imigrantów. Nazywana Adampol lub Polonezköy, obecnie zamieszkiwana przez ponad 300 osób. W miejscowości znajduje się m.in. Kościół pw. Matki Boskiej Częstochowskiej.

Na przełomie wieków, z Turcją związanych było wielu Polaków. Stanisław Chlebowski, polski artysta, przez 12 lat pracował jako nadworny malarz Sułtana Abdülaziza w Pałacu Dolmabahçe. Michał Czajkowski, który w 1841 roku został mianowany przez księcia Adama Czartoryskiego szefem Agencji Głównej Misji Wschodniej, służył jako generał w wojsku osmańskim. Wojciech Bobowski, który otrzymał przydomek Ali Ufki Bey przez 19 lat służył w pałacu Topkapı na dworze Sułtana Murada IV jako polski tłumacz dyplomatyczny, poeta, malarz i muzyk – to on jako pierwszy zapisał turecką muzykę za pomocą europejskich nut. Z Turcją, a dokładniej ze Stambułem, związany był nasz wieszcz narodowy – Adam Mickiewicz. Poeta zmarł w Stambule, a dom turecki który posiadał, zmieniono w muzeum. 

Z Turcją wiąże się także postać innej, niezwykle ważnej osoby – Świętego Mikołaja! Postać bajkowego Świętego Mikołaja powstała w oparciu o życiorys świętego – Mikołaja z Miry (Myry). Myra to miasto w południowo-zachodniej części współczesnej Anatolii, oddalone o 145 km od Antalyi. Św. Mikołaj to święty katolicki i prawosławny, który według podań żył na przełomie III i IV wieku i wsławił się pomocom biednym i potrzebującym.