Wyjątkowe jezioro? Park narodowy jezioro Szkoderskie

Rego-Bis, 17.08.2022

Jezioro Szkodzerskie, największe na półwyspie Bałkańskim znajduje się w granicach dwóch państw Albanii i Czarnogóry. Po stronie czarnogórskiej został utworzony park narodowy, jeden z pięciu w tym kraju. Dominuje w nim wodny i bagienny ekosystem. Północne mokradła (około 20,000 hektarów) zapewniają idealne warunki dla dzikiej przyrody i ptaków. W parku narodowym jest 281 gatunków ptaków żyjących, gniazdujących, spędzających zimę albo migrujących. Symbolem znajdującym się na logu parku jest pelikan kędzierzawy (Pelecanus crispus).  Występuje tutaj 48 rodzajów ryb, 50 gatunków ssaków na czele z wydrą, liczne płazy, gady i insekty. W parku można spotkać zróżnicowaną florę zarówno w jeziorze jak i jego okolicach. Rozległe pola wodnych lilii i kasztanowców w okresie letnie rozprzestrzeniają się na wiele kilometrów. Okolice Jeziora Szkoderskiego znane są z bogatej historii i kultury. Można podziwiać liczne stanowiska archeologiczne, średniowieczne monastery i kościoły, twierdze i ludową architekturę (osady rybackie, stare mosty, młyny i studnie).

Roślinność

Jezioro Szkodzerskie posiada bardzo złożony sub-śródziemnomorski słodkowodny ekosystem. Na północnym wybrzeżu można spotkać biotopy typowe dla mokradeł. Natomiast na południowym, krasowym występują krzaki, trzciny i skaliste zatoki, co powoduje, że w parku istnieje możliwość podziwiania zróżnicowanej roślinności. Z roślinności typowej dla mokradeł warto wymienić pływające na powierzchni wody lilie białe i żółte, kasztanowce oraz wynurzające się trzciny, turzyce i krzaki. Częściowo zanurzone gatunki występuje na północnym wybrzeżu, gdzie podłoże jest mulaste/piaskowe. W lasach podmokłych znajdują się liczne gatunki wierzb. W głębi lądu występują endemiczne szkoderskie dęby szypułkowe (quercus robur scutariensis). Zarośla, garigi, górskie łąki są bogate w lecznice i aromatyczne zioła.

Fauna

Fauna w jeziorze jest sub-śródziemnomorska, natomiast jego otoczenie ma faunę o charakterze kontynentalnym. Ze względu na brak zlodowacenia jezioro Szkoderskie  jest wyjątkową przyrodniczą ostoją. Występuje tam ponad 48 rodzajów ryb w tym: ukleja pospolita, kilka gatunków karpiowatych, węgorz europejski, alosa. Ze względu na dogodne położenie w regionie śródziemnomorskim i korzystne warunki klimatyczne jezioro obfituje w płazy i gady. Jest także prawdziwym ptasim rajem. Można tutaj spotkać 280 gatunków ptaków, wiele z nich jest zagrożonych albo rzadkich w większości miejsc ich występowania. Warto wymienić choćby: perkoza dwuczubego,pelikana kędzierzawego, kormorana małego i zwyczajnego, czaple (siwą, białą, nadobną i modronosą), łyskę zwyczajną, rybitwę rzeczną, brodźca pławnego, zimorodka zwyczajnego. Około 50 gatunków ssaków zostało zauważonych na terenie parku, w tym wydra, wiewiórka, karczownik ziemnowodny, wilk, lis, łasica, dzik.

Dziedzictwo kulturowe

W przeszłości region jeziora Szkoderskiego był istotnym ekonomicznym i kulturowym ośrodkiem. Pomimo licznych stanowisk archeologicznych na wybrzeżu jeziora, prace wykopaliskowe były prowadzone tylko w kilku miejsca. Największą wartość historyczną mają monastyry z XIV i XV wieku oraz fortyfikacje z czasów imperium Osmańskiego. Interesujące są przykłady architektury ludowej: budynki mieszkalne i rybackie, kamienne mosty i młyny.