Pysznie jedzenie na kursie! Potrawy Bośni i Hercegowiny

Rego-Bis, 21.03.2022

Tradycyjne bośniackie jedzenie ma wiele podobieństw z bałkańskimi sąsiadami. Stanowi równowagę pomiędzy wpływami zachodnimi i wschodnimi oraz jest ściśle powiązane z kuchnią turecką i śródziemnomorską. Kuchnia bośniacka wykorzystuje wiele przypraw w umiarkowanych ilościach. Dania są często gotowane i doprawiane sosami z naturalnych soków warzywnych.
Typowe składniki używane w kuchni bośniackiej to ziemniaki, papryka, pomidory, cebula, kapusta, grzyby, bakłażany i śliwki. Papryka jest często używaną przyprawą, podczas gdy dania mięsne są zazwyczaj przygotowywane z wołowiny, jagnięciny i drobiu. W kuchni bośniackiej przepisy na wiele tradycyjnych potraw były przekazywane z pokolenia na pokolenie i pozostają stosunkowo niezmienione. Jakie potrawy warto spróbować w Bośni i Hercegowinie?

Ćevapi

Mówiąc o bośniackiej kuchni nie sposób nie wspomnieć o ćevapi, niezwykle popularnym daniu z grillowanego mięsa mielonego. Jest uważane za danie narodowe Bośni i równie popularne w sąsiednich krajach, takich jak Serbia, Chorwacja, Albania, Kosowo, Czarnogóra i Słowenia.
Odmiany ćevapi (lub ćevapčići) istnieją na całych Bałkanach, ale wersja bośniacka jest zwykle wytwarzana z mielonego mięsa wołowego ręcznie mieszanego. Zazwyczaj podaje się je w porcjach po 5-10 kiełbasek z lepinją (tradycjna bułka), posiekaną cebulą, ajvarem (przysmakiem z papryki), kwaśną śmietaną lub kajmakiem (podobnym do gęstej śmietany). Miejsca, gdzie są serwowane ćevapi są bardzo łatwe do znalezienia i umożliwiają szybki i tani lunch lub kolację. Ćevapi jest tak pyszne, że należy uważać, aby w czasie wakacji w Bośni i Hercegowinie nie przedawkować tego specjału. 

Dolma, sarma, punjena paprikaa i japrak (nadziewane liście winorośli i warzyw)

Warzywa faszerowane to kolejny podstawowy element bośniackiej kuchni, szczególnie w regionach, gdzie spożywa się mniej mięsa. Każde menu restauracji w Sarajewie zawiera przynajmniej kilka opcji z tej rodziny, w tym: papryka punjena (faszerowana papryka), sogan dolma (faszerowana cebula), sarma (mięso i ryż nadziewane w liściach kiszonej kapusty), japrak (nadziewane liście winorośli). Bakłażan, cukinia i inne warzywa również mogą być poddawane jako dolma. Zwykle nadzienie jest mieszanką mielonego mięsa i przyprawionego ryżu, ale bywają wersje przyjazne wegetarianom wypełnione tylko ryżem. Sogan dolma to specjalność Mostaru. Po umieszczeniu nadzienia mięsno-ryżowego w cebuli gotuje się ją w garnku przez około 20 minut, a następnie podaje we własnym sosie. Papryka punjena (faszerowana papryka) jest najbardziej wszechobecna i z tego powodu często można ją zobaczyć rosnącą w przydomowych ogródkach. Preferowane są mniejsze, słodsze papryki. Dawniej potrawę tę przygotowywano na wsiach na piecu opalanym drewnem lub w ogrodowych piecach z żółtej gliny. Dolma mięsna podawana jest na ciepło z sosem cytrusowym, a dolma ryżowa z jogurtem i czosnkiem w temperaturze pokojowej.

 

Begova Čorba

Dla wielu Bośniaków zupa to tylko przystawka, ale może być świetnym głównym daniem. Jedną z najbardziej tradycyjnych zup bośniackich jest begova čorba, czyli zupa beja. Bej to słowo pochodzenia tureckiego oznaczającego „wodza”. Begova čorba  to rosół w stylu bośniackim z zasmażką i okrą, zagęszczony jajkami. Ta zupa jest wyjątkowo bośniacka, pomimo jej tureckiego pochodzenia i trudno ją znaleźć gdzie indziej na Bałkanach. Čorba oznacza gęstą zupę, coś pomiędzy płynną zupą a gulaszem. Mimo to jest lekka dla żołądka, ze względu na dużą ilość warzyw.