Polsko-jugosłowiańskie podróże

Rego-Bis, 25.05.2020

Marszałek Tito to jedna z czołowych postaci kojarzonych z Półwyspem Bałkańskim. Mało kto wie jednak, że marszałek bywał na Śląsku i że jego związki z Polską były dość bliskie. Według niektórych hipotez dużo bliższe, niż mogłoby się wydawać. 

Jugosłowiański przywódca to bardzo ciekawa postać, wiele historii z nim związanych jest kontrowersyjnych i niewyjaśnionych. Nieznana jest także jego data urodzin. Mimo że w księdze parafialnej widnieje data 7 maja, on sam twierdził, że urodził się 25 maja. Ten dzień ogłosił także świętem narodowym, znanym powszechnie jako Dzień Młodości. Co roku 25 dnia maja kończyła się sztafeta trwająca bardzo długo i obejmująca swoim zasięgiem wszystkie jugosłowiańskie republiki. Podczas Sztafety Młodości młodzież, odwiedzając po drodze najważniejsze duże miasta, przemierzała wszystkie republiki związkowe, by 25 maja dobiec do Belgradu. Biegacze z pałeczkami spotykali się na stadionie Jugosłowiańskiej Armii Ludowej, po czym następowały przemówienia jubilata, parady wojskowe i pokazy artystyczne. Pałeczki ze sztafet zgromadzone są w mauzoleum marszałka w Belgradzie do dziś. 

Jakiś czas temu pojawiły się jednak domniemania, że może nie spoczywa tam Tito, tylko jakiś Polak. Marszałek często bywał w naszym kraju i według językoznawców, po jednej z podróży zaczął mówić z innym, jakby polskim akcentem. Nie dowiemy się nigdy jaka jest prawda, skupmy się więc na fakcie odwiedzin Polski przez Josipa Broz Titę.

Brat przywódcy o imieniu Ivan pracował w Bytomiu w kopalni Rozbrat, dlatego Tito lubił odwiedzać Śląsk. Jego najsłynniejsza podróż po południu Polski odbyła się w 1964 r. Przyjechał do Katowic pociągiem, wraz ze swoją trzecią żoną Jovanką. Odwiedzili razem Chorzów, Bytom, Zabrze, Rudę Śląską i Świętochłowice. Jedna ze świętochłowickich fabryk urządzeń technicznych produkowała wtedy narzędzia eksportowane do Lublany, więc Tito odwiedził ją z uznaniem, zaś Jovanka zachwycała się śląskim planetarium. 



Śląsk już wówczas był jednym z najlepiej rozwiniętych ośrodków przemysłu w Polsce. Tak jest i do tej pory. Wystarczy jednak odrobinę oddalić się od wielkich miast, by poznać relaksujące piękno tego regionu. Bo Śląsk to także liczne miejscowości uzdrowiskowe, góry, skałki i piękne zabytki! Idealnym przykładem obrazującym piękno okolicy jest Jura Krakowsko-Częstochowska, rozciągająca się od Częstochowy po Kraków, charakteryzująca się wapiennymi ostańcami i zabytkami architektonicznymi zapierającymi dech w piersiach. Jurajskie szlaki zmieniły się od czasów odwiedzin ich przez Josipa Broz Titę i dziś można przebyć je pieszo, jak i rowerem a nawet konno. Dla miłośników historii na pewno nie lada gratką jest Szlak Orlich Gniazd, ciągnący się wzdłuż szlaku najpiękniejszych jurajskich warowni. W okolicy warto odwiedzić też pałacyk myśliwski Habsburgów z XIX wieku w Wiśle oraz liczne drewniane kościoły np. w Brennej, Brennej Leśnicy, Szczyrku oraz w Istebnej. To co najpiękniejsze w tym regionie, to oczywiście przyroda i góry, które oferują Beskid Żywiecki, Wyżyna Krakowsko-Częstochowska oraz Beskid Śląski z licznymi miejscowościami letniskowo-uzdrowiskowymi. Beskid Śląski to pasmo górskie będące częścią Beskidów Zachodnich, jego najwyższe szczyty po stronie Polskiej to Skrzyczne (1257 m n.p.m.) i Barania Góra (1220 m n.p.m.). Południe Polski wraz z Beskidem Śląskim to region, gdzie podziwiać można bezkresną zieleń, spacerować górskimi trasami, podziwiać piękną przyrodę i delektować się chwilami beztroskiego relaksu, jak i skorzystać z usług nowoczesnych ośrodków wypoczynkowych, serwujących tradycyjną śląską kuchnię.

W okolicach, w Beskidach, znajduje się także malowniczy Beskid Żywiecki, będący drugim po Tatrach pod względem wysokości polskim pasmem gór, pełnym różnych szlaków, atrakcji turystycznych i unikatowej przyrody. Kryją się tu urokliwe miejscowości, takie jak Ustroń czy Korbielów. Można tu zarówno cieszyć się rozrywką, jak i odpocząć od zgiełku i gwaru, delektując się ciszą i kontaktem z naturą. Najsłynniejszym miejscem Beskidu, oferującym liczne atrakcje jest Żywiec, będący idealnym pomysłem na jednodniową wycieczkę. Posiada urokliwe centrum, piękny park, jezioro oraz słynny browar. Innymi z atrakcji okolicy są tama w Węgierskiej Górce oraz Park Linowy i Leśny Gród w Milówce. Spacerując po beskidzkich górach, można odwiedzić liczne interesujące jaskinie osuwiskowe, np. Jaskinię Oblicę w Paśmie Policy. Region słynie też ze źródeł wód mineralnych, wód siarkowych i solanek oraz pięknych rzek i potoków z progami rzecznymi, na których powstają kaskady, a nawet wodospady. W związku z występującą tu unikatową przyrodą oraz rzadko spotykanych zwierząt i roślin, ustanowiono tu Żywiecki Park Krajobrazowy, 12 rezerwatów przyrody oraz Babiogórski Park Narodowy.

Śląsk oraz Beskidy to naprawdę niezwykle malownicze regiony, które docenił sam jugosłowiański marszałek Josip Broz Tito. Fani bałkańskiej mentalności i przyrody, którzy zamierzają wypocząć w Polsce, powinni zastanowić się nad odwiedzeniem tego miejsca by docenić w nim to, co tak polubił jugosłowiański przywódca!