Park narodowy Prokletije – symbol pięknej, dziewiczej Czarnogóry?

Rego-Bis, 27.07.2022

W 2009 roku Czarnogórze powstał kolejny park narodowy – Prokletije. Góry Przeklęte znajdują się w najbardziej wysuniętej na południe części Alp Dynarskich, ponad 60 kilometrów od jeziora Szkoderskiego. Położone wzdłuż granicy Czarnogóry z Albanią Prokletije mają trzy parki narodowe – jeden w Czarnogórze oraz dwa w Albanii.
Okazały masyw górski swoim pięknem i wyjątkowością przyciąga uwagę wszystkich odwiedzających. Rzeźba terenu jest poszarpana, z licznymi szczytami, wąwozami, stromymi zboczami, alpejskimi dolinami rzek. Jeziora polodowcowe, duże i małe strumienie, źródła i studnie wody pitnej i mineralnej, rzeki, podziemne warstwy wodonośne i jeziora górskie zapierają dech w piersiach. Bogata oraz różnorodna flora i fauna to znak rozpoznawczy parku narodowego Prokletije.

Flora

Lasy są jednymi z najważniejszych skarbów natury. W parku najbardziej rozpowszechnione są lasy nadające do eksploatacji (44%) z sporadycznymi lasami pierwotnymi, następnie są lasy chronione (34%) oraz niski las i krzaki. Charakteryzują się one podziałem na strefy pionowe. Po lasach dębowych następują bukowe a przed nimi bukowo- jodłowe. Te są zastępowane przez świerkowe drzewostany. W wyższych partiach występują lasy sosen bośniackich albo mieszanka sosen bośniackich i macedońskich. Na terenie parku występuje ponad 1700 gatunków roślin, reprezentujących połowę flory Czarnogóry, czyli około 1/5 całkowitej flory Bałkanów. Ze względu na swoją wysokość Prokletije jest jednym z głównych obszarów występowania flory arktyczno-alpejskiej na półwyspie Bałkańskim. Spośród 77 arktyczno-alpejskich gatunków flory polodowcowej na półwyspie Bałkańskim nieco ponad 50 gatunków można znaleźć w Parku Narodowym Prokletije.

Fauna

Na terenie parku występuje około 60 endemicznych gatunków insektów oraz 130 typów motyli. Z interesujących płazów można spotkać: salamandrę, traszkę górską i zwyczajną, ropuchę szarą, kumaka górskiego, rzekotkę drzewną, żabę śmieszkę i strumieniową. Na terenie Prokletije naliczono 161 gatunków ptaków. Ich naturalnym siedliskiem są wyżyny, doliny Ropojana i Grebaja, lasy, górskie jeziora i rzeki. Do najpopularniejszych ptaków należą: czapla siwa, warzęcha zwyczajna, cyraneczka zwyczajna, orłosęp, sęp płowy, gadożer zwyczajny, jastrząb zwyczajny, krogulec zwyczajny, myszołów zwyczajny, kobuz, sokół wędrowny, jarząbek zwyczajny, krzyżodziób świerkowy.

Dziedzictwo kulturowe

Wiele obiektów uznano za zabytki ze względu na ich walory architektoniczne, artystyczne i historyczne. Do najciekawszych należą stary meczet z XV wieku i wieża Redžepagića w Plav. We wsi Brezojevica znajduje się zabytkowy kościół Świętej Trójcy z XII wieku. Zachowała się tradycyjna architektura w postaci domów mieszkalnych, które wykonano z drewna, połączenia drewna z kamieniem lub tylko z kamienia.