Ksamil – Albania w miniaturze

Rego-Bis, 19.09.2022

Jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc na południu Albanii jest Ksamil. Turyści uwielbiają to miejsce z powodu urokliwych plaż, doskonałej kuchni (zwłaszcza owoce morza) i przyjaznej atmosfery.  Jaka jest historia Ksamil – perły Bałkanów ? Cześć 2: Ksamil – upadek komunizmu i rozwój demograficzny. Pierwsza część opowieści (okres komunistyczny) znajduje pod tym wpisem Ksamil: z PGR-u w rajską perłę Bałkanów - https://www.rego-bis.pl/blog/ksamil-z-pgr-u-w-rajska-perle-balkanow/

            System komunistyczny w Albanii upadł w roku 1991. Jego koniec oznaczał otwarcie granic i początek wielkiej emigracji. Albańczycy najchętniej emigrowali do państw Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (dzisiejszej Unii Europejskiej), które były najbliżej, czyli Włoch i Grecji. Jak podaje Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji (agenda powiązana z ONZ) Albania ma obecnie najwyższy wskaźnik migracji w stosunku do liczby ludności w centralnej i wschodniej Europie. W okresie 1989 do 2001 roku szacunkowo 710 000 osób, czyli około 20% całej populacji Albanii mieszkało poza granicami kraju. Oprócz wyjazdów za granicę następowało intensywne przemieszczenie ludność wewnątrz kraju. W okresie komunistycznym władzę ściśle kontrolowały migrację wewnętrzną i liczbę populacji w danym miejscu (również w Ksamil). Przykładowo stolica kraju Tirana nie mogła rozrosnąć się poza narzucone przez władzę linię graniczną. Nadwyżki ludności, zwłaszcza wykształcona młodzież była wysyłana na prowincję aby krzewić „miejski” styl życia. Dla Albańczyków w pierwszym w kolejności celem migracji, „rajem” miała być zagranica a  potem stolica kraju Tirana. Ksamil ze względu na wizerunek idealnej wioski wykreowany przez propagandę komunistyczną i bliskość Grecji był również atrakcyjnym celem emigracji.

            W 1991 roku Ksamil zamieszkiwało łącznie 417 rodzin (1900 mieszkańców). Przyrost populacji dawnego PGR-u następował lawino, podwajając się co 10 lat (5103 w 1997, 6673 w 2002, 8301 w 2005, 9133 w 2008 roku). Najciekawszym aspektem fenomenu wzrostu liczby mieszkańców jest różnorodność pochodzenia osób, które przeprowadziły się do Ksamil. Na przestrzeni lat sąsiednie regiony Tepelenë, Skrapar i Korça były główny miejscem skąd przybywali migranci do Ksamil. Jednak są odnotowane przypadki rodzin, które przeniosły się z innych zakątków Albanii, nie wyłączając odległych miejscowości z północy kraju. Włoski badacz Francesco Vietti specjalizujący się w demografii przeprowadził analizę pochodzenia mieszkańców Ksamil. Badając 2500 rodzin wykazał on, że pochodziły one z 480 różnych lokalizacji, co dowodzi szczególnego znaczenia migracji wewnętrznej w najnowszej historii Albanii. Były burmistrz Ksamil Vesel Koçiu stwierdził, że „Ksamil jest swego rodzaju miniaturą Albanii.